Psikiyatri Nedir? Psikiyatrist Kimdir?
PSİKİYATRİ NEDİR?
Psikiyatri kısaca : Ruh ve sinir hastalıklarıyla, kişide görülen önemli uyumsuzlukları önleme, tanılama ve tedavi ile uğraşan uzmanlık dalıdır.
PSİKİYATRİST KİMDİR?
Psikiyatri, insanların duygu, düşünce ve davranışlarındaki sapmaları tanımlayıp çok farklı tekniklerle tedavi ederek insanlara yardım eden bir tıp disiplinidir. Psikiyatristler, öncelikle doktordur. Ruhsal bozuklukların tanısı, tedavisi ve engellenmesi üzerinde çalışır. Bunlar zihinsel, davranışsal, algısal ve sosyal bozuklukları içerir. “Psikiyatri” terimi ilk defa 1808 yılında alman psikiyatrist Johann Christian Reil tarafından kullanılmıştır. Kelime anlamı ise tıbbi ruhsal tedavidir. Psikiyatri alanı ile ilgilenen hekimlere psikiyatrist (psikiyatri uzmanı) denir.
Psikiyatri bir tıp dalıdır. Günlük kullanımda akıl hastalığı, ruh hastalığı, sinirlilik halleri gibi çok farklı ifade psikiyatrik durumlar için kullanılmaktadır. Bu hastalıklar düşünce, davranış, duygu değişiklikleri ile kendini gösterir. Psikiyatri bu hastalıkların tanı ve tedavileriyle uğraşır.
Bütün işlevler gibi insan varlığını biçimlendiren işlevler de hem bedensel hem dış koşullardan etkilenir. Psikiyatrik hastalıkların ortaya çıkışında bedende ve dış ortamda oluşan değişikliklerin etki derecesi hastalıktan hastalığa değişebilir. Örneğin beyin urlarına bağlı ruhsal hastalıklarda bedensel etmenlerin etkisi en yüksek iken, yaşanılan olağan dışı yaşantılara tepki olarak ortaya çıkan ruhsal travmalarda dış etmenler belirleyicidir.
Psikiyatrik hastalıkların tedavisinde, hastalıkların özelliklerine göre farklı yöntemler uygulanır. Doğrudan bedene uygulananlar (ilaç, elektrokonvulzif tedavi vb) olduğu gibi, insanın duygusal, düşünsel özelliklerini veya ilişkilerindeki değişkenleri hedef alan yöntemler (psikoterapi) de meslek alanımızda yer alır. Bu yöntemler ancak eğitimini almış kişilerce uygulanabilir.
PSİKOTERAPİ NEDİR?
Genel bir anlatımla psikoterapi, psikolojik, ruhsal sorunların konuşarak tedavi edilmesidir. Psikoterapiyi karşılıklı sohbet etmek gibi düşünmemek gerekir. Amaç sohbet etmek, hak vermek, neşelendirmek, rahatlatmak değildir. Psikoterapide amaç anlamaya çalışmak, sorunu belirlemek ve sorunu çözmeye yönelik girişimlerde bulunmaktır. Bunu yapabilmek için de bu konuda eğitimli ve uzman olmak gerekir.
Bilişsel davranışçı terapi, dinamik psikoterapi, destekleyici psikoterapi, cinsel terapi, çift terapisi, psikodrama, grup terapisi çeşitli psikoterapi yöntemlerinden bazılarıdır. Farklı yöntemler farklı hastalıklarda daha etkilidir. Her bir psikoterapi türü kendine has farklı bakış açıları ve tekniklerin kullanılması ile tedaviyi hedefler. Bu yöntemlerin hepsinin bu konuda eğitimlerini tamamlamış uzmanlarca uygulanması gerekmektedir.
Sorunları belirlemek ve varsa bir hastalık tanısı koymak için, insanın biyolojik, psikolojik ve sosyal bir varlık olduğunu unutmadan bir bütün olarak değerlendirmek gerekir. Bu değerlendirme aşamasında ilk yapılması gereken, mevcut belirtilerin sebebinin kişinin genel tıbbi durumu olup olmadığının belirlenmesidir. Bunu yapabilecek kişiler de sadece tıp doktorlarıdır. Önce zarar verme ilkesi ile yetiştirilmiş ve tıp eğitimi almış hekimler olan psikiyatristler öncelikle bu değerlendirmeyi yaptıktan sonra sorunun adını koyarlar ve kişi için uygun tedaviyi uygularlar. Bu tedavi yöntemi hastanın durumuna ve tercihine göre bazen psikoterapi bazen ilaç tedavisi bazen de her ikisi birdendir.
